Co należy zrobić po zakupie samochodu? Poradnik

Dla wielu osób zakup swoich wymarzonych czterech kółek to jedna z najbardziej radosnych, a przy tym stresujących chwil w życiu.

Niestety wraz z zakupem auta wiąże się także szereg różnych formalności, których należy bezwzględnie dopełnić w wyznaczonym terminie. Na szczęście większość z nich nie wymaga dużej wiedzy z zakresu prawa i motoryzacji, dlatego każdy z łatwością sobie z nimi poradzi. Zakup samochodu to tylko początek, prawdziwe spotkanie z biurokracją dopiero przed nami.

Na co zwracać uwagę podczas podpisywania umowy kupna-sprzedaży?

Dokument kupna-sprzedaży jest niezbędny do przeniesienia własności pojazdu na inną osobę prywatną. Nie ma ustandaryzowanej formy, warto jednak w każdej zawrzeć kilka bardzo istotnych i niezbędnych informacji, w tym także osobowych. W umowie kupna-sprzedaży należy bezwzględnie umieścić wszelkie dane kupującego i sprzedającego (nabywcy i zbywcy), w tym: imiona i nazwiska, adresy zameldowania, numery PESEL oraz dane identyfikacyjne z dowodu osobistego. W widocznym miejscu należy także umieścić datę przeprowadzenia transakcji oraz jej kwotę, co będzie niezbędne do dalszych czynności.

Kolejne rubryki dotyczą już samego przedmiotu sprzedaży, czyli samochodu. W umowie zawsze powinien znaleźć się model auta, jego producent, wariant, a także aktualny numer rejestracyjny, numer identyfikacyjny VIN i przebieg zapisany z pełną dokładnością. Ze szczególnie dużą ostrożnością należy również potraktować pola do wpisania pojemności silnika i jego rodzaju, a także daty produkcji i pierwszej rejestracji pojazdu w kraju. Prawo wymaga, aby w umowie znalazły się też oświadczenia dotyczące zbywcy, np. o tym, że auto jest jego własnością i zapis o braku wad ukrytych.

Umowa kupna-sprzedaży powinna zabezpieczać interesy obu stron

Na kupującego czeka wiele pułapek ze strony nieuczciwych sprzedawców, którzy starają się wykorzystać ich niewiedzę dla własnych celów. Jednym z wielu znanych zagrań ze strony sprzedających jest obniżenie ceny sprzedaży pojazdu, co jest formą nielegalnego obniżenia opodatkowania. Sprzedający namawiają kupujących na ten proceder, zapewniając mniejszą wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych, co w efekcie zazwyczaj kończy się wszczęciem postępowania karno-skarbowego. Wysokość podatku jest bowiem liczona od wartości auta, która jednak dla urzędnika może wydawać się podejrzanie niska. Korzyścią dla sprzedającego jest również mniejszy podatek odprowadzany do Urzędu Skarbowego. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że w razie jakichkolwiek ukrytych usterek odzyskamy tylko taką kwotę, jaka widniała na umowie.

Rejestracja pojazdu krajowego

Przerejestrowanie auta jest obowiązkiem każdego kupującego i należy to zrobić zawsze w przeciągu maksymalnie 30 dni od chwili zakupu, czyli daty widniejącej na umowie kupna-sprzedaży. Wszelkich czynności należy dokonać w wydziale komunikacji i przedstawić podczas jednej wizyty wszelkie dokumenty pojazdu. Warto zabrać ze sobą dowód osobisty, opłaconą polisę OC, a także prawidłowo wypełniony wniosek o rejestrację pojazdu i dowód rejestracyjny otrzymany od poprzedniego właściciela. Niezbędna okaże się także umowa kupna-sprzedaży, na podstawie której wydział komunikacji oceni własność auta. Należy mieć przy sobie także tablice rejestracyjne ściągnięte z zakupionego pojazdu (nie będą jednak niezbędne w każdym przypadku). Wymiany tablic można uniknąć przy zakupie samochodu z tego samego powiatu, w którym ma zostać zarejestrowany.

Jak zarejestrować auta sprowadzone?

Rejestracja auta sprowadzonego jest równie prosta jak auta krajowego, lecz wiąże się z dostarczeniem dodatkowych dokumentów niezbędnych w procesie rejestracji. Warto wyróżnić wśród nich umowę kupna-sprzedaży przetłumaczoną przez tłumacza przysięgłego, dowód uiszczenia opłaty akcyzowej, a także dokument zapewniający wyrejestrowanie pojazdu w kraju jego zakupu. Auta sprowadzone muszą mieć także wykonany przegląd już na miejscu w kraju, a jego wynik należy dostarczyć wraz z innymi dokumentami do wydziału komunikacji. Jeśli dysponujemy zagranicznymi tablicami rejestracyjnymi, również powinniśmy je przekazać w urzędzie.

Jeszcze w trakcie wizyty w wydziale komunikacji otrzymasz jedynie dowód miękki, który jest tymczasowy i upoważnia do jazdy po drogach publicznych. Jego ważność wynosi jednak 30 dni od chwili wydania. Po tym czasie powinniśmy otrzymać już dowód twardy, jednak jeśli to nie nastąpi z winy urzędu, to na mocy decyzji można przedłużyć ważność miękkiego dowodu o kolejne dwa tygodnie.

Koszt rejestracji auta krajowego:

Całościowy koszt można obniżyć, jeśli auto rejestrujemy w tym samym powiecie i nie jest wymagana wymiana tablic. Wówczas nie poniesiemy kosztów wydania nowych tablic oraz nalepki legalizacyjnej.

Koszt rejestracji auta sprowadzonego:

Podatek od czynności cywilnoprawnych – terminy i kwota

Warto wiedzieć, że z zakupem pojazdu od prywatnego sprzedającego wiąże się także opłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych – w przeciągu 14 dni od daty widniejącej na umowie kupna-sprzedaży. Podatek wynosi 2% wartości pojazdu w chwili jego zakupu, a deklaruje się ją na druku PCC-3. Podatku można uniknąć tylko wtedy, gdy kupowany pojazd jest wart mniej niż 1000,00 zł lub gdy kupujemy samochód na fakturę – wówczas podatek od czynności cywilnoprawnych nie jest naliczany. Ponadto podatku nie zapłacą także osoby niepełnosprawne, które kupują wybrany pojazd wyłącznie na własny użytek.

Nie warto zaniżać realnej wartości pojazdu. Osoba procesująca naszą deklarację PCC-3 ma obowiązek sprawdzenia, czy wpisana kwota nie została celowo zaniżona z chęci oszczędności. Mimo iż jest to kwestia uznaniowa, to duże odstępstwa od normy z pewnością przyciągną pewne podejrzenia ze strony urzędników, którzy dysponują aktualizowaną na bieżąco bazą cen pojazdów używanych.

W przypadku samochodu sprowadzonego opłaty są zupełnie inne

Import samochodów z zagranicy jest znacznie bardziej kosztowny dla importera i wiąże się z wieloma podatkami na rzecz państwa. Mogą być one na tyle wysokie, że całkowicie niwelują wszelkie oszczędności wynikające z zakupu auta bezpośrednio od właściciela. Najważniejszym i największym jest z pewnością akcyza, czyli podatek zależny od pojemności silnika, którego wysokość ustala się na podstawie deklaracji podatkowej AKC-U/S.

Samochody wyposażone w silniki o pojemności mniejszej niż 2000 cm3 są objęte podatkiem akcyzowym o wysokości 3,1% od jego wartości widniejącej na umowie lub fakturze. Pojazdy z silnikiem większym niż 2000 cm3 generują już znacznie większe koszty – importer musi przekazać państwu w formie podatku akcyzowego aż 18,6% jego wartości.

Pierwszy przegląd po zakupie

Po zakupie auta warto zadbać o jego stronę techniczną i postarać się, aby służyło nam jak najdłużej przez wiele lat. Dobrym rozwiązaniem jest odwiedzenie zaprzyjaźnionego warsztatu samochodowego bądź autoryzowanej stacji obsługi i wykonanie szeregu czynności związanych między innymi z wymianą podstawowych płynów eksploatacyjnych, np. oleju z filtrami oraz filtra kabinowego. Dobrą praktyką jest również sprawdzenie systemów bezpieczeństwa, w tym układu hamulcowego i kierowniczego, a także wymiana np. klocków hamulcowych i tarcz. Nie można pominąć kwestii mających wpływ na komfort. Wiele osób decyduje się po zakupie auta na ozonowanie i czyszczenie wnętrza, a także nabicie klimatyzacji czynnikiem chłodniczym. Częstym krokiem jest też dokładne wyczyszczenie pojazdu z zewnątrz przez firmę zajmującą się detailingiem.

Ubezpieczenie pojazdu OC

W Polsce każdy samochód musi zachować ciągłość ubezpieczenia OC – jego przerwanie wiąże się z karą o wysokości nawet kilku tysięcy złotych, dlatego też możemy z całą pewnością zakładać, że kupowany pojazd ma aktualne ubezpieczenie OC i badanie techniczne. Co to oznacza? Od razu po jego zakupie możemy się nim w pełni legalnie poruszać po drogach publicznych na podstawie dokumentów ubezpieczeniowych (polisy) otrzymanych od poprzedniego właściciela podczas przekazywania kluczy. Nie obejdzie się jednak bez wizyty w towarzystwie ubezpieczeniowym.

Wiele osób płaci ubezpieczenie OC w ratach, dlatego to nowy właściciel będzie zobowiązany do uiszczenia kolejnej raty przypadającej na okres już po podpisaniu umowy kupna-sprzedaży. Większość ubezpieczalni podchodzi do tej kwestii bardzo rygorystycznie, dlatego warto zapytać o następną ratę tak szybko, jak to możliwe. Ponadto niezbędna okaże się także rekalkulacja, czyli przeliczenie wysokości składki na podstawie wieku i doświadczenia nowego właściciela. Podczas wizyty przekaż pracownikowi towarzystwa informację na temat kontynuacji polisy OC.

Ubezpieczenie OC dla pojazdu sprowadzonego

Sytuacja wygląda nieco inaczej z ubezpieczeniem auta importowanego. Pojazdem kupionym za granicą możemy wrócić na kołach do naszego kraju tylko wtedy, gdy posiada aktualne ubezpieczenie OC, które możemy wykupić w Polskim Towarzystwie Ubezpieczeniowym lub jeszcze za granicą jako tzw. ubezpieczenie OC krótkoterminowe. Z reguły taki wariant ma ważność 30 dni i wymaga zastosowania tablic wjazdowych. Z samochodem przywiezionym na lawecie z zagranicy jest jeszcze łatwiej – wystarczy przeprowadzić proces jego rejestracji, ubezpieczyć w jednym z wielu towarzystw ubezpieczeniowych i nie poruszać się nim po drogach publicznych do czasu załatwienia wszelkich formalności.